Rak jelita grubego - przyczyny, objawy, leczenie
Rak jelita grubego to jeden z najczęściej występujących nowotworów złośliwych. Według Światowej Organizacji Zdrowia jest drugim co do częstości nowotworem złośliwym występującym u kobiet i trzecim u mężczyzn. Stanowi 10% wszystkich nowotworów złośliwych. Jego śmiertelność szacowana jest na ok. 690 000 zgonów rocznie, co stanowi 8% wszystkich zgonów z powodu nowotworu. Najczęściej chorują na niego osoby po 40. roku życia, jednak w przypadku osób uwarunkowanych genetycznie, rak ten może wystąpić wcześniej. Wywodzi się z nabłonka błony śluzowej jelita grubego. Do tej grupy raków zalicza się raka okrężnicy, raka zgięcia esiczo-odbytniczego oraz raka odbytnicy.
Przyczyny
Powstanie raka jelita grubego jest efektem długoletniej ekspozycji na czynniki ryzyka. Ok. 20% tych nowotworów występuje rodzinnie. Natomiast do czynników środowiskowych, czyli takich, na które mamy wpływ, zalicza się:
- nieprawidłową dietę. Odpowiada ona aż za 70% przypadków raka jelita grubego. Szkodliwe jest zwłaszcza jedzenie w nadmiarze czerwonego mięsa (szczególnie smażonego), przyjmowanie tłuszczów nasyconych i zbyt małe spożycie warzyw i owoców.
- spożywanie alkoholu
- otyłość i nadwagę
- brak aktywności fizycznej
- palenie tytoniu
- choroby takie jak: cukrzyca, choroby zapalne jelit i akromegalia.
Objawy
Niestety rak jelita jest często wykrywany dopiero w stadium zaawansowanym, ponieważ przez wiele lat choroba może mieć bezobjawowy przebieg. Na pewno koniecznie trzeba wybrać się do lekarza kiedy zauważymy m.in.:
- krwawienie z przewodu pokarmowego (szczególnie krew w stolcu)
- ból brzucha
- zmianę rytmu wypróżnień z naprzemiennymi biegunkami i zaparciami, poczucie niepełnego wypróżnienia i zwężenie stolców (tzw. „stolce ołówkowate”)
- niezamierzony spadek masy ciała.
Dobra wiadomość jest taka, że raka jelita grubego można łatwo zdiagnozować i zapobiec jego rozwojowi we wczesnej fazie choroby. Pomocna będzie morfologia, ponieważ w badaniu krwi często zauważalna jest anemia, która może być oznaką utajonego krwawienia z przewodu pokarmowego. Najczęściej występuje również dodatni wynik badania na krew utajoną w kale.
Badania - test na krew utajoną w kale
Możemy też sprawdzić to w domu wykonując test na krew utajoną w kale. To jedno z najdoskonalszych narzędzi w profilaktyce zachorowań na nowotwory jelita grubego. Ze względu na to, że schorzenie to może rozwijać się przez wiele lat bezobjawowo i niezwykle często wykrywane jest już w bardzo zaawansowanym stadium, wszystkie osoby po ukończeniu 35. roku życia powinny regularnie przeprowadzać przesiewowe badanie na krew utajoną. Z kolei w przypadku wystąpienia raka jelita grubego w rodzinie systematyczną kontrolę należy rozpocząć już 10 lat wcześniej.
FOB TEST to w pełni wiarygodne narzędzie diagnostyczne przeznaczone do użytku domowego, którego czułość umożliwia wykrycie w kale określonej ilości krwi, świadczącej o zmianach chorobowych w obszarze jelita grubego. Składa się z płytki testowej, pojemnika z roztworem ekstrakcyjnym oraz aplikatora do pobrania próbek kału. Przed wykonaniem testu należy koniecznie zapoznać się z dołączoną do opakowania instrukcją obsługi.
Jak przeprowadzić badanie?
Badanie wykonujemy od razu po wypróżnieniu, zanurzając aplikator w 3 różnych miejscach zebranego kału na głębokość 1 cm. Ważne by warstwa kału była cienka, inaczej badanie może okazać się nieważne. Po pobraniu próbek wkładamy aplikator z powrotem do pojemnika z roztworem, zakręcamy i mocno potrząsamy, aby wymieszać próbkę z odczynnikiem. Następnie odłamujemy znajdującą się z drugiej strony pojemnika plastikową końcówkę i wlewamy 2 krople roztworu do okrągłego okienka w płytce testowej. Wyniki testu należy odczytać po 5 minutach. Po upływie ponad 10 minut, test jest niemiarodajny i należy go powtórzyć. Pojawienie się w okienku wynikowym dwóch różowych prążków świadczy o wykryciu krwi utajonej w kale i należy jak najszybciej umówić się do lekarza. W przypadku pojawienia się tylko prążka kontrolnego C wynik jest ujemny.
Badania - Helicobacter pylori
Warto także sprawdzić czy nie mamy Helicobacter pylori. Bakteria ta przyczynia się do poważnych stanów zapalnych błony śluzowej żołądka, mogących przekształcić się w chorobę wrzodową, a nawet raka żołądka.
Helicobacter TEST pozwala na wykrycie przeciwciał IgG, które występują w organizmach ludzi zakażonych tą niebezpieczną bakterią. Według danych statystycznych, w krajach rozwijających się, nosiciele stanowią nawet 70 procent populacji.
Helicobacter pylori przez wiele lat może pozostawać w uśpieniu, by nagle zaatakować. Jednak jej wczesne wykrycie pozwala przeprowadzić skuteczną terapię antybiotykową, dzięki której mamy szansę na wyleczenie. Objawami zakażenia mogą być m. in.: zaparcia, mdłości, wzdęcia, zgaga, bóle brzucha. Korzystając z wiarygodnej diagnostyki, jaką daje Helicobacter TEST, mamy możliwość uniknięcia poważnych chorób i komplikacji zdrowotnych.
Jak przeprowadzić badanie?
Helicobacter TEST to niezwykle wygodny sposób na przeprowadzenie szybkiego, jednorazowego testu w zaciszu własnego domu. W opakowaniu znajduje się wszystko, co jest potrzebne do jego przeprowadzenia. Pobraną z palca krew, umieszczamy na okrągłe pole testowe. Następnie dodajemy roztwór i czekamy 15 minut na wyniki. Jeśli w okienku z próbką pojawią się dwa różowe prążki, oznacza to, że w naszym organizmie obecne są przeciwciała Helicobacter pylori i należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Pozostałe badania
W przypadku wystąpienia niepokojących objawów takich jak niezamierzona utrata masy ciała czy krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, należy skontaktować się z lekarzem i wykonać kolonoskopię. To podstawowe badanie umożliwiające rozpoznanie raka jelita grubego. Każdy człowiek po 50. roku życia powinien wykonać je profilaktycznie i powtarzać co 10 lat. Warto także udać się na USG brzucha oraz tomografię komputerową w celu ewentualnego wykrycia przerzutów do odległych narządów.
Leczenie
Podstawową metodą leczenia jest usunięcie guza jelita grubego oraz sąsiadujących węzłów chłonnych. W niektórych stadiach choroby stosuje się leczenie przedoperacyjne w formie chemioterapii lub radioterapii, aby zmniejszyć masę guza i ułatwić przeprowadzenie operacji.
