Wpływ używek na zdrowie i urodę!
Czym są używki?
Używki to nic innego jak substancje, które nie mają żadnych właściwości odżywczych. Pobudzają one organizm człowieka poprzez oddziaływanie na ośrodkowy układ nerwowy. Czy wiesz, że do używek zaliczamy nie tylko alkohol i papierosy, ale również kawę i herbatę, a także kakao? A po jakie używki najczęściej sięgają Polacy? Weźmy pod lupę nasze ulubione trucizny: alkohol, papierosy i narkotyki. A potem przyjrzyjmy się zdrowotnym właściwościom…kawy.
ALKOHOL-TOKSYCZNA UŻYWKA.
Statystyki dają do myślenia. Wg Narodowego Raportu Zdrowia Polaków 2021, odsetek kobiet pijących alkohol wynosi 76 proc., natomiast mężczyzn 87 proc. Mimo że ogółem spożycie alkoholu spada, o 1 pkt. proc. wzrosła jego codzienna konsumpcja – do 10 proc. w 2021 r.! Jednocześnie osób pijących go kilka razy w tygodniu jest o 2 pkt. proc. mniej – 21 proc. Mężczyzn sięgających codziennie po alkohol jest 15 proc. - tak samo jak w roku poprzednim, o 1 pkt. proc. wzrosła natomiast liczba kobiet pijących go każdego dnia – do 5 proc.! Co więcej, po dwa drinki dziennie lub nawet więcej sięga 2 proc. Polek i 6 proc. Polaków. Alkohol kilka razy w tygodniu pije co czwarty mężczyzna i co siódma kobieta.
Czy wiesz, że:
Nie ma bezpiecznej dawki alkoholu. Każda ilość zwłaszcza regularnie spożywanego alkoholu może prowadzić do wielu bardzo poważnych problemów zdrowotnych, m.in. marskości wątroby, chorób trzustki, chorób serca i naczyń. Alkohol w szybki i niekontrolowany sposób niszczy także komórki mózgu. Wpływa destrukcyjnie na zdolności poznawcze i mowę. Alkoholicy miewają również liczne trudności natury psychicznej. Najczęściej chorzy skarżą się na luki pamięciowe, a więc zaburzenia pamięci, chwilowe utraty przytomności („urwania filmu”), halucynacje i omamy. Równie często u alkoholików zdarzają się zmiany charakterologiczne. !Akceptowalna dawka alkoholu to 10 do 20 g alkoholu dziennie, co oznacza 1 do 2 kieliszków wina, 0,3 do 0,5 l piwa i jeden drink (zawierający maks. 40 proc. alkoholu)!
Wpływ na urodę:
Alkohol wypłukuje z organizmu ważne dla funkcjonowania składniki jak: witamina A, witaminy z grupy B, wapń, kwas foliowy oraz cynk. Skóra wskutek tego staje się matowa, bardziej wrażliwa i skłonna do podrażnień. U osób nadużywających alkoholu szybciej pojawiają się zmarszczki. Włosy stają się słabe, łamliwe, wypadają lub rozdwajają się ich końcówki. Ten sam problem zaczyna dotyczyć również paznokci.
PAPIEROSY-RAKOTWÓRCZA UŻYWKA.
Wg najświeższego Narodowego Testu Zdrowia Polaków odsetek czynnych palaczy wszystkich wyrobów tytoniowych wynosi średnio 27 proc. - to o 5 pkt. proc. mniej niż w roku 2020. 19 proc. Polaków zalicza się do nałogowych palaczy, 8 proc. po wyroby tytoniowe sięga okazjonalnie. Wśród kobiet 18 proc. to nałogowi palacze, wśród mężczyzn ten odsetek jest wyższy i wynosi 21 proc. Tradycyjne wyroby tytoniowe popularne są w niemal każdej grupie wiekowej, średnio konsumuje je 96 proc. palaczy. Najczęściej sięgają po nie palacze powyżej 45 roku życia – 97 proc., nieco rzadziej młodzi palacze – w grupie 18-24-latków pali je 90 proc. osób. E-papierosy są najpopularniejsze wśród osób młodych, w grupie wiekowej 18-24 lat próbowało ich aż 66 proc.! Ale najsmutniejsza jest informacja, że wśród czynnych palaczy aż 54 proc. próbowało rzucić palenie, ale proces nie zakończył się powodzeniem, 26 proc. nie próbowało jeszcze zerwać z nałogiem, ale planuje to w przyszłości. 20 proc. czynnych palaczy nigdy nie próbowało i nie planuje w przyszłości zrywać z nałogiem.
Czy wiesz, że:
Regularne używanie wyrobów tytoniowych prowadzi do uzależnienia i trwałej choroby przewlekłej - zespołu uzależnienia od nikotyny. Produkty te zawierają liczne szkodliwe substancje, w tym kancerogenne, kardiotoksyczne i pneumotoksyczne, a narażenie na nie może prowadzić do wielu poważnych chorób. Nawet okazjonalne sięganie po takie produkty jest związane ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na nowotwory, zawały serca, udary mózgu, niewydolność serca i choroby płuc. !Papierosy stanowią zagrożenie dla biernych palaczy. Są oni narażeni na działanie tlenku węgla. Cierpią na bóle głowy, zapalenie spojówek, błony śluzowej jamy nosowo-gardłowej oraz obarczeni są większym ryzykiem rozwoju chorób nowotworowych!
Wpływ na urodę:
Palenie tytoniu negatywnie wpływa na poziom elastyny i kolagenu, czyli najważniejszych elementów tkanki łącznej. Paląc, dostarczamy również naszemu organizmowi (w tym skórze) ogromną ilość wolnych rodników, które odpowiadają za przyspieszone starzenie się skóry. Palenie papierosów przyczynia się ponadto do powstawania pionowych zmarszczek wokół ust (tzw. zmarszczek palacza) oraz ma negatywny wpływ na zęby i ich wygląd oraz przyspiesza powstawanie kamienia nazębnego, parodontozy i innych chorób przyzębia.
NARKOTYKI, DOPALACZE-DESTRUKCYJNA UŻYWKA.
Narkotyki są w czołówce popularnych używek. Prawie 1,6 mln dorosłych Polaków co najmniej raz korzystało z narkotyków. Przetwory konopi to główny rodzaj narkotyków używanych przez naszych rodaków. Na drugim miejscu są narkotyki klubowe, czyli ekstazy i dopalacze. Dopalacze są popularne w najmłodszych grupach wiekowych. Aż 6 proc. 18-24- latków i 9 proc. 25-34- latków próbowało dopalaczy. Wśród osób powyżej 45 roku życia dopalaczy spróbował 1 proc. osób. W sumie do konsumpcji dopalaczy przyznaje się 4 proc. Polaków. Z kolei kokaina, opioidy i metadon są na dalszym miejscu wśród narkotykowych używek.
Czy wiesz, że:
Narkotyki są niezwykle szkodliwe. Uzależnienie to nie jedyny efekt uboczny stosowania narkotyków. Przy długotrwałym nadużywaniu są trucizną, która powoli niszczy cały organizm. Wpływają nie tylko na funkcjonowanie poszczególnych narządów, lecz także mogą zmieniać wygląd i psychikę człowieka. Każdy narkotyk może powodować uzależnienie. Także substancje, które znajdują się w składzie tzw. „dopalaczy” mogą być dla zdrowia i życia bardzo niebezpieczne. Skład tych produktów i ich wpływ na organizm nie zawsze jest dobrze znany. Dlatego nie można przewidzieć, w jaki sposób organizm na nie zareaguje.! Przedawkowanie może prowadzić do lęków, zaburzeń pamięci, podwyższenia ciśnienia, zaburzeń oddychania, omamów, drgawek, wymiotów, zaburzeń układu krążenia, a nawet do śmierci!
Wpływ na urodę:
Uzależnionym niezwykle trudno jest zasypiać, spać, a ich bezsenność objawia się w chudości twarzy, bladej skórze, zaczerwienionych i podkrążonych oczach. Narkotyki niszczą również tkankę nosa, wywołują dysfunkcję płuc, mózgu, nerek. Zniszczona cera, rany na twarzy, brak zębów i charakterystyczny grymas - to look osoby uzależnionej.
KAWA- ZDROWA UŻYWKA.
Kawa mimo tego, że jest to najpopularniejszy napój na świecie, również traktowana jest jako używka. Napar zawiera około tysiąca roślinnych substancji, które cechuje aktywność biologiczna. Najważniejsza z substancji zawartych w kawie to kofeina, która wykazuje działanie stymulujące układ nerwowy, rozszerza naczynia krwionośne, co wpływa na jej właściwości pobudzające, poprawiające koncentrację i niweluje uczucie senności. Ponad 80 proc. Polaków deklaruje regularne picie kawy, a 60 proc. robi to codziennie. W spożyciu kawy Polska jest na 11. miejscu na świecie, a przeciętny Polak wypija jej ok. 95 l rocznie, co stanowi ok. 2,5 kg ziaren.
Czy wiesz, że:
Bezpieczna dzienna dawka kofeiny dla zdrowej, dorosłej osoby wynosi około 200-400 mg. Kofeina zawarta w kawie może powodować chwilowy wzrost ciśnienia tętniczego, szczególnie u osób, które sięgają po tę używkę sporadycznie. Napój jednak nie ma negatywnego wpływu na układ sercowo-naczyniowy. Ta popularna używka dzięki zawartości kofeiny, kwasu chlorogenowego i magnezu poprawia metabolizm glukozy, jej wykorzystanie przez organizm i może mieć wpływ na zmniejszenie rozwoju cukrzycy typu 2, ze względu na poprawę wrażliwości insulinowej. Tym samym spożywanie kawy może chronić nas przed rozwojem otyłości, przy zachowaniu podstaw zbilansowanej diety. Dodatkowo wysoka zawartość fitozwiązków o działaniu antyoksydacyjnym w kawie (polifenole, diterpeny, kafeol, kwas kawowy) determinuje działanie chemoprewencyjne. Kawa zatem jako jedyna używka, obok organoleptycznych walorów, niesie wiele korzyści zdrowotnych! !Badania opisane w European Journal of Neurology oraz w innych czasopismach naukowych pokazują, że picie kawy działa pozytywnie na mózg, a konkretnie hamuje procesy prowadzące do demencji i choroby Alzheimera. Regularne raczenie się czarnym płynem zmniejsza ryzyko ich wystąpienia o około 16 proc.!
Wpływ na urodę:
Kawę samą w sobie możemy uznać za napój odmładzający. Polifenole zawarte w kawie zapobiegają działaniu wolnych rodników. Co więcej kawa jest częstym składnikiem kremów, balsamów oraz peelingów. Kawa zawiera polifenole i powinna spowalniać proces starzenia się skóry. Nie zapominajmy jednak o obecności kofeiny, która jest odwadniaczem. Problem ten można rozwiązać piciem odpowiedniej ilości wody. Osoby z suchą skórą powinny szczególnie zwrócić na to uwagę, ponieważ są najbardziej narażone na negatywne skutki picia kawy.
Nie ma nic cenniejszego niż zdrowie. Dlatego tym używkom, które są dla niego zagrożeniem, warto powiedzieć – nie!
Źródła: Narodowy Test Zdrowia Polaków 2021, Raport INSE research „Rynek kawy”, 2020.
