Uzależniony od narkotyków nastolatek. Gdzie szukać pomocy?

Uzależnienie od narkotyków to poważny problem. W takiej sytuacji ważne jest podjęcie szybkich i skutecznych kroków w celu znalezienia pomocy. Poniżej znajdziesz informacje gdzie szukać wsparcia dla uzależnionego nastolatka.

Pamiętaj, że każda sytuacja może być inna, więc dostosuj powyższe kroki do konkretnej sytuacji i potrzeb nastolatka. Ważne jest, aby działać szybko, konsekwentnie i z wielką troską. Ważne jest, by nie zwlekać z poszukiwaniem pomocy. Im wcześniej zostanie podjęta interwencja, tym większa szansa na skuteczne pokonanie uzależnienia. Nastolatek potrzebuje wsparcia, zrozumienia i profesjonalnej opieki, by wrócić na zdrową ścieżkę życia. Zwykle najlepsze efekty daje skorzystanie z kilku źródeł wsparcia jednocześnie.

Czy leczenie uzależnień jest obowiązkowe?  

Leczenie uzależnień jest dobrowolne zgodnie z polskim prawem. Przepis ten nie dotyczy jednak osób ubezwłasnowolnionych, które zostały skierowane na leczenie w drodze postępowania sądowego.

Dzieci i młodzież do 18 roku życia mogą jednak zostać skierowane przez sąd rodzinny (art. 30 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii). Odpowiedni wniosek może złożyć rodzic, opiekun, przedstawiciel ustawowy, inni krewni w linii prostej i rodzeństwo. Wtedy osoba uzależniona zostanie skierowana na przymusowe leczenie i rehabilitację na maksymalnie dwa lata.

Poradnie uzależnień 

Jeżeli bliska osoba ma problem narkotykowy, skontaktuj się z poradnią leczenia uzależnień. W wielu miastach działają specjalistyczne poradnie lub kliniki zajmujące się takimi problemami. Wizyta u specjalisty może pomóc określić stopień uzależnienia i dostosować odpowiedni plan leczenia. Pracują w nich specjaliści, którzy po wywiadzie postawią diagnozę, doradzą, czy zastosować detoksykację. Doradzą też, czy leczenie powinno odbywać się w ośrodku stacjonarnym, czy w poradni.

Oferują one pomoc w zakresie radzenia sobie w tej sytuacji oraz zapewnią wskazówki na temat zachęcania osoby z problemem do podjęcia leczenia. W leczeniu osób uzależnionych nie obowiązuje rejonizacja. Można skorzystać z dowolnej placówki na terenie Polski niezależnie od Twojego miejsca zamieszkania (zameldowania). Wykaz placówek pomocowych.

Detoksykacja 

Jest to leczenie farmakologiczne, które polega na zażywaniu leków łagodzących objawy abstynencyjne, a w efekcie usunięcie uzależnienia fizjologicznego od narkotyków. To zwykle pierwszy etap leczenia uzależnień. Dodatkowo prowadzona jest też psychoterapia. Detoksykacja odbywa się w warunkach szpitalnych i trwa około 2 tygodnie.

Specjalistyczne ośrodki terapeutyczne 

Skonsultuj się z terapeutą lub psychiatrą, by znaleźć odpowiedni ośrodek terapeutyczny specjalizujący się w leczeniu uzależnień. Takie miejsce może zapewnić kompleksową opiekę, terapię indywidualną i grupową oraz monitorowanie stanu zdrowia nastolatka. Pracują w nim zwykle eksperci z doświadczeniem, którzy sami mieli w przeszłości podobny problem.

Leczenie w ośrodku przynosi korzyści, gdy inne formy pomocy nie odniosły skutku. Czas leczenia wynosi od 3 miesięcy do aż 24 miesięcy. Zwykle jednak stosuje się programy roczne.

Terapia poznawczo-behawioralna 

Terapeuci specjalizujący się w terapii behawioralnej mogą pomóc nastolatkowi w nauce radzenia sobie z pokusami i stresującymi sytuacjami bez sięgania po narkotyki. Program terapii to praca nad uzależnieniem  i jego pokonaniem, ale też praca nad sobą.

Pacjent stara się lepiej poznać samego siebie, swoje potrzeby i kompleksy. Zaczyna mu zależeć na lepszej jakości swojego życia i szukaniu alternatywnych metod spędzania wolnego czasu czy źródeł motywacji.

Grupy wsparcia 

W wielu miastach funkcjonują grupy wsparcia dla osób uzależnionych oraz ich rodzin. Wspólne spotkania z osobami w podobnej sytuacji mogą dostarczyć cennych doświadczeń i porad. Spotkania w takich grupach to również wsparcie emocjonalne – wiele osób dzieli ten sam problem. Jest to niezwykle pomoce w przypadku osób współuzależnionych, które czują się bezradne i osamotnione dźwigając na swoich barkach problem uzależnienia bliskiej osoby.

Telefoniczne linie wsparcia 

Są różne organizacje oferujące całodobowe telefoniczne wsparcie dla osób uzależnionych od narkotyków. Dla przykładu, w Polsce działa Narodowy Program Zwalczania Narkomanii, gdzie można uzyskać pomoc telefonicznie. Skontaktuj się z pracownikami Telefonu Zaufania 801 199 990, gdzie codziennie można otrzymać informacje na temat problemów dotyczących narkomanii.

Dodatkowe źródła pomocy dla uzależnionych 

Lekarz rodzinny 

Lekarz pierwszego kontaktu może pomóc skierować nastolatka do odpowiednich specjalistów oraz zasugerować ścieżkę leczenia. Doradzi m.in. spotkanie z psychologiem albo wskaże ośrodki leczenia uzależnień.

Psycholog szkolny 

Skontaktuj się z psychologiem szkolnym, jeśli nastolatek uczęszcza do szkoły. Psycholog może pomóc w ocenie sytuacji i zaproponować dalsze kroki. Taki profesjonalista może pomóc w ocenie sytuacji oraz skierować do odpowiednich źródeł wsparcia.

Wsparcie rodzinne 

Bliscy są ważnym źródłem wsparcia. Znajdź odpowiedni moment i spokojnie porozmawiaj z nastolatkiem o jego uzależnieniu. Pozwól mu wyrazić swoje uczucia i myśli. Staraj się słuchać i okazać empatię.

Rodzina może wspólnie podjąć decyzję o udziale w terapii rodzinnej, która pomaga zrozumieć i zmierzyć się z problemem razem. Pomoc i chęć zrozumienia sytuacji przez bliskich ma duże znaczenie dla osoby uzależnionej, która stara się wyjść z nałogu. 

Bądź na bieżąco z postępami nastolatka w procesie leczenia. Regularnie rozmawiaj z terapeutą, lekarzem lub innymi specjalistami, aby śledzić zmiany w jego zachowaniu i zdrowiu.

Internetowe źródła informacji 

Jest wiele stron internetowych i forów, na których można znaleźć informacje na temat leczenia uzależnień oraz doświadczenia innych osób w podobnej sytuacji. Warto jednak uważać na źródła i wybierać wiarygodne strony.

Dowiedz się jak najwięcej więcej o uzależnieniu od narkotyków, jego objawach i możliwych konsekwencjach. To pomoże lepiej zrozumieć sytuację nastolatka i podejść do niej bardziej świadomie.

Policja – jako ostateczność 

W przypadku, gdy sytuacja staje się niebezpieczna, a nastolatek jest narażony na ryzyko, należy rozważyć skontaktowanie się z policją. To może być ostateczność, ale w niektórych sytuacjach może pomóc zapewnić bezpieczeństwo.

Podsumowanie 

Dodajmy też, że leczenie osób uzależnionych w zakładach opieki zdrowotnej, które działają na podstawie kontraktów podpisanych z NFZ jest bezpłatne. Dotyczy to nie tylko osób mających ubezpieczenie zdrowotne, ale także tych nieubezpieczonych.

Leczenie uzależnienia to proces długotrwały. Okaż cierpliwość i wsparcie dla nastolatka, nawet w przypadku nawrotów czy trudnych momentów.  

Źródła: 

Hazelden Betty Ford Foundation. Addiction Research: https://www.hazeldenbettyford.org/education/bcr/addiction-research

Ritchie H, Roser M. Opioids, cocaine, cannabis and illicit drugs. Our World in Data. 2018: https://ourworldindata.org/illicit-drug-use

K. Sacoto Quinteros, Uzależnienie od narkotyków u nastolatków, 2021, KS OmniScriptum Publishing.

A. Kurzaja, 2012, Uzależnienie od narkotyków, Difin.

https://politykanarkotykowa.pl/2018/11/27/jak-reagowac-gdy-nastolatek-ma-kontakt-z-narkotykami/

https://kbpn.gov.pl/portal?id=110945