Jak zbadać infekcje intymne?
2019-09-25
Zdrowie intymne jest niezwykle ważne dla każdej kobiety. Infekcje intymne potrafią nie tylko utrudniać codzienne funkcjonowanie, ale są też niebezpieczne dla zdrowia. Dzięki odpowiedniej profilaktyce i dbałości o higienę można zmniejszyć ryzyko ich rozwoju. Niezwykle pomocna w tym jest kontrola pH środowiska pochwy.
mgr farm. Łukasz WaligórskiŚwiąd pochwy, pieczenie podczas oddawania moczu, upławy czy zmiana charakteru wydzieliny
pochwowej – to objawy, które najczęściej oznaczają infekcje intymne. Ryzyko ich wystąpienia wzrasta
szczególnie latem. Wpływ na to mają wysokie temperatury, wilgotność powietrza, ale też częste
kąpiele. Ryzyko infekcji intymnych zwiększają jednak też czynniki niezależne od pory roku:
nieprawidłowa higiena, ciąża, cukrzyca, życie seksualne, terapia hormonalna, stosowanie
antybiotyków, dieta... Kobieta dbająca o zdrowie intymne musi być świadoma mechanizmów, które
za nie odpowiadają i stosować podstawowe zasady profilaktyki.
Kluczowe znaczenie prawidłowego pH
Pochwa kobiety jest naturalnie skolonizowana przez bakterie tlenowe z rodzaju Lactobacillus.Wytwarzają one kwas mlekowy, który zapewnia kwaśne pH (odczyn) wydzieliny pochwy na poziomie
3,6–4,5. Stanowi ono naturalną barierę dla rozwoju chorobotwórczych drobnoustrojów (grzybów,
bakterii), które w kwaśnym środowisku nie mogą się rozwijać. To właśnie dlatego tak ważne jest
utrzymanie prawidłowej flory bakteryjnej pochwy. Niestety jej funkcjonowanie może być zaburzone
przez szereg różnych czynników, takich jak leki antykoncepcyjne, bujne życie seksualne,
nieprawidłowa higiena intymna, palenie papierosów czy choroby przewlekłe (np. cukrzyca).
Jednym z najczęstszych powodów infekcji intymnych są zakażenia będące następstwem
antybiotykoterapii. Antybiotyki (stosowane np. w infekcji górnych dróg oddechowych) niejako
rykoszetem uszkadzają florę bakteryjną pochwy. Dlatego antybiotykoterapii często towarzyszą
zakażenia grzybicze pochwy. Grzyby nie są podatne na działanie antybiotyków, a pochwa zubożona w
bakterie z rodzaju Lactobacillus, stanowi dla nich idealne miejsce do rozwoju.
Aby temu zapobiec w trakcie antybiotykoterapii zaleca się więc stosowanie doustnie i/lub
dopochwowe probiotyków. Najskuteczniejsze zawierają takie mieszanki szczepów Lactobacillus,
które wykazują duże właściwości adhezyjne, więc łatwiej kolonizują nabłonek pochwy (np.
Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus gesseri). Probiotyki mogą być także skutecznym środkiem
prewencyjnym w przypadku letnich zakażeń.
Zasady higieny intymnej
Problemy intymne mogą wynikać także z nieprawidłowej higieny. I wcale nie oznacza to wyłącznienieutrzymywanie okolic intymnych w czystości. Problemem może być również zbyt agresywne mycie
czy nieuzasadnione irygacje pochwy. Powodem infekcji intymnych może być też stosowanie
nieodpowiednich preparatów do higieny. Nie mogą to być typowe mydła używane do mycia rąk czy
środki do higieny całego ciała. Ich wysoce zasadowy charakter może być przyczyną zaburzenia pH
pochwy i tym samym zwiększać prawdopodobieństwo rozwoju infekcji miejsc intymnych. Do mycia
okolic intymnych należy używać więc substytutów mydła o łagodnie kwaśnym pH. Zamiast kąpieli
wskazane jest też prysznic. Do mycia nie powinno się również używać gąbek lub myjek, ponieważ
mogą być one rezerwuarem bakterii czy grzybów.
Od diagnostyki do i profilaktyki
Prawidłowy odczyn pochwy stanowi nie tylko formę zabezpieczenia przed rozwojem infekcji, ale jestteż istotnym elementem diagnostyki i oceny zdrowia intymnego kobiety. Sprawdzając wartość pH
wydzieliny pochwy można bowiem ocenić czy jest ona narażona na kolonizację przez chorobotwórcze
drobnoustroje. Jednocześnie już w trakcie infekcji, wartość pH pozwala na wskazanie rodzaju infekcji
i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Badanie pH pochwy może stanowić również element profilaktyki. W aptekach dostępne są testy
pozwalające w komfortowych warunkach zbadać jego przybliżoną wartość. Najczęściej mają one
formę aplikatora, który umieszcza się na 10 sekund w pochwie. Pod wpływem wydzieliny pochwy
powierzchnia testowa na aplikatorze zmienia barwę, którą następnie porównuje się ze skalą barwną
na opakowaniu.
Jeśli kolor wskaźnika mieści się w zakresie pH od 4,0 do 4,4 to nie ma powodu do niepokoju.
Natomiast jeśli wynik wskazuje na wartość powyżej 4,4 może być konieczne podjęcie odpowiednich
kroków profilaktycznych. W takich sytuacjach pomocne może okazać się zastosowanie probiotyku
(doustnego lub dopochwowego) albo zmiana płynu do higieny intymnej. Brak kwasowej bariery
miejsc intymnych, powinien też skutkować ograniczeniem aktywności, które mogą zwiększyć ryzyko
kontaktu z chorobotwórczymi drobnoustrojami (np. kąpiele czy seks).
Leczenie infekcji intymnych
Infekcje intymne dzieli się obecnie na trzy rodzaje: bakteryjne i grzybicze oraz zakażenia rzęsistkiempochwowym. We wszystkich przypadkach objawy choroby są niemal identyczne. Pojawia się świąd,
pieczenie, uczucie dyskomfortu, upławy czy nieprzyjemny zapach. Odróżnienie rodzaju infekcji jest
bardzo trudne i wymaga wizyty u lekarza. Diagnostyka opiera się na ocenie charakteru upławów
towarzyszących infekcji. W przypadku infekcji grzybiczych wydzielina z pochwy jest gęsta, biała o
słodkawym zapachu drożdży, a konsystencją przypomina tzw. twarożek. Natomiast bakteryjną
infekcję cechują szare, wodniste upławy o nieprzyjemnym, rybim zapachu. Zakażenie rzęsistkiem z
kolei charakteryzuje się obfitymi, szarymi lub żółtoszarymi upławami o mdłym zapach.
Zróżnicowanie rodzaju infekcji jest też możliwe na podstawie pH wydzieliny pochwy. W przypadku
zakażenia grzybiczego jej odczyn bardziej kwaśny i pH wynosi od 3,6 do 4,5. Natomiast gdy w
pochwie są obecne bakterie to pH przekracza 4,5.
Odpowiednie zdiagnozowanie rodzaju infekcji intymnej jest kluczowe dla kierunku leczenia. W
przypadku infekcji grzybiczej leczenie sprowadza się do stosowania odpowiednich leków
grzybobójczych przepisanych przez lekarza. Najczęściej stosuje się: nystatynę (globulki dopochwowe),
klotrimazol (globulki dopochwowe lub krem - dostępny też bez recepty) lub natamycynę (globulki
dopochwowe). Z kolei w przypadku infekcji bakteryjnej lekarz najpewniej przepisze tabletki albo
krem z metronidazolem. Alternatywą stanowi klindamycyna. Zakażenia rzęsistkiem pochwowym
również leczy się za pomocą metronidazolu, jednak terapię prowadzi się u obu partnerów
seksualnych. Mężczyźni przyjmują go w postaci tabletek doustnych, a w przypadku kobiet stosuje się
tabletki dopochwowe. Alternatywą dla metronidazolu jest tinidazol.
Pokaż więcej wpisów z
Wrzesień 2019