Amfetamina – objawy i skutki zażywania amfetaminy
Amfetamina jest środkiem stymulującym centralny układ nerwowy. Jej historia sięga roku 1887, a w latach 30 ubiegłego stulecia produkowano ją już na szeroką skalę 1. Co się dzieje po zażyciu amfetaminy? Z początku organizm działa na wysokich obrotach: wzrasta wydolność, koncentracja, zdolność zapamiętywania. Jednak z czasem hiperaktywność prowadzi do wyczerpania, a gdy dochodzi do tego brak snu, konsekwencje mogą być poważne. Zażywanie amfetaminy wiąże się także z wysokim ryzykiem uzależnienia. Dowiedz się więcej na ten temat.
Wpływ amfetaminy na organizm
Po zażyciu amfetaminy dochodzi do zmian samopoczucia i zachowania. Typowe objawy towarzyszące przyjęciu dawki, to:
- zwiększenie aktywności ruchowej,
- zwiększenie lub przeciwnie - uspokojenie,
- brak apetytu,
- pobudzenie popędu płciowego,
- zwiększenie uwagi i koncentracji, lepsze zapamiętywanie i uczenie się,
- brak uczucia senności,
- wzrost ciśnienia krwi, temperatury ciała, rozszerzenie źrenic.1
Objawy brania amfetaminy mogą się różnić w zależności od przyjętej dawki oraz częstotliwości sięgania po narkotyk. Mała dawka, przyjęta jednorazowo, powoduje zazwyczaj stan euforii, jednak regularne używanie substancji prowadzi w niektórych przypadkach do tzw. psychozy amfetaminowej.1
Działanie amfetaminy bywa wykorzystywane w leczeniu farmakologicznym, np. u chorych na ADHD, narkolepsję lub otyłość. Jednak ze względu na ryzyko uzależnienia, współcześnie polecane są zastępcze środki o porównywalnej skuteczności, za to mniej groźnych konsekwencjach przyjmowania.
Skutki uboczne brania amfetaminy
Badania wykazują, że u dzieci amfetamina powoduje zaburzenia wzrostu. Ponadto, może wywołać szereg działań niepożądanych, wśród których typowymi są:
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego: brak łaknienia, mdłości, wymioty, ból brzucha, biegunka lub zaparcie,
- utrata masy ciała,
- wahania nastroju: niepokój, podenerwowanie,
- bezsenność,
- suchość w ustach, a także nietypowy bądź nieprzyjemny posmak w jamie ustnej,
- cieknący nos, krwawienia z nosa,
- przyspieszona akcja serca,
- bóle i zawroty głowy,
- swędzenie,
- impotencja i problemy seksualne.2
Skutki zażywania amfetaminy mogą być też poważniejsze. Czasami środek powoduje silne reakcje alergiczne, których objawami są: wysypka, swędzenie, obrzęk twarzy, warg, języka, gardła. Niektóre sytuacje wymagają natychmiastowego wezwania pogotowia. Taka konieczność zachodzi, gdy pojawiają się problemy z oddychaniem, ból w klatce piersiowej, bardzo szybka praca serca i oddech, gonitwa dziwnych myśli, paranoja, halucynacje, dreszcze, uczucie zimna, zmiana koloru skóry w obrębie palców dłoni i stóp, osłabienie i bóle mięśni. Zachowania po narkotykach mogą wyglądać różnie w zależności od osoby - czasami działanie amfetaminy objawia się zupełnie nietypowymi zachowaniami, wzrostem agresji, gniewu, poirytowania. Niektóre badania wykazują, że długotrwałe przyjmowanie amfetaminy może doprowadzić do stanów psychotycznych lub schizofrenii paranoidalnej.1,2
Działanie amfetaminy – skutki uboczne przedawkowania
Zbyt wysoka dawka amfetaminy jest bardzo groźna. Osoba, która sięgnęła po dużą dawkę może odczuwać intensywne drgawki, drżenie mięśni oraz ich osłabienie lub ból. Ponadto gwałtownie oddycha, zachowuje się wrogo wobec otoczenia, a nawet przejawia akty agresji. Mocz po przedawkowaniu ma ciemny odcień, występują też wspomniane wcześniej problemy ze strony układu pokarmowego, może dojść do omdlenia i śpiączki.(2) W młodzieżowym żargonie podobne symptomy są określane, jako „zjazd” po amfetaminie.
Przyjmowanie amfetaminy jest szczególnie groźne w duecie z alkoholem, a długotrwałe łączenie tych dwóch uzależniających substancji może prowadzić do depresji i myśli samobójczych, uszkodzeń organów (np. wątroby), zawału, a w skrajnym przypadku śmierci.3
Skutki przyjmowania amfetaminy to temat bardzo rozległy, który doczekał się wielu badań i prac. Jak każdy narkotyk, amfetamina może spowodować skutki uboczne groźne dla zdrowia, życia, stosunków społecznych. W Polsce nie stosuje się leczenia amfetaminą, a jej posiadanie jest nielegalne, co powinien wziąć pod uwagę każdy, kto ma ochotę po nią sięgnąć. Jeżeli podejrzewać, że ktoś Ci bliski przyjmuje tę substancję, przeprowadź test Amfetamina STRIP, który jest bardzo prosty i dostosowany do warunków domowych, wystarczy próbka moczu. Jeżeli wynik będzie pozytywny, warto powtórzyć próbę kilkakrotnie. Osoby, które przyjmują amfetaminę regularnie, potrzebują specjalistycznej pomocy!
Piśmiennictwo:
M. Zajączkowski i wsp., Amfetamina – lek czy narkotyk?, Ann. Acad. Med. Gedan. 2011, 41, 109–114
Amphetamine, Drugs.com, dostęp: 25.08.2016
E. Patterson, Concurrent Alcohol and Amphetamine Abuse, DrugAbuse.com, dostęp: 25.08.2016