Siła zdrowych nawyków! Jak je wyrobić? Dlaczego to bywa takie trudne? Jak zdrowe nawyki kształtować w dziecku?
Jak kształtować dobre nawyki?
Jeśli kiedykolwiek próbowałeś wypracować dobre nawyki, wiesz, jakie to trudne. Na początku jesteś pełen dobrej woli i motywacji. Jesteś w blokach startowych aby zmienić swoje życie. Ćwiczysz regularnie, zdrowo się odżywiasz, medytujesz… dotrzymujesz tempa swoim postanowieniem. Jesteś z siebie zadowolony, ponieważ mówisz sobie, że w końcu przejmujesz kontrolę nad swoim życiem. Aż tu nagle. Pewnego dnia odpuścisz sobie trening, ponieważ nie masz motywacji. Zamawiasz sobie pizzę, bo masz dość jedzenia warzyw i zupy-krem. Przestajesz medytować, bo coś Ci ważniejszego wypadło. Powoli odpuszczasz, a spontaniczne przerwy w dobrych nawykach stają się złym nawykiem. Co znowu poszło nie tak?
Jak długo trwa tworzenie nowych nawyków?
Teoria z lat 60. mówi, że tworzenie się nawyku trwa 21 dni. Chirurg Maxwell Maltz zaobserwował, że jego pacjenci po amputacji kończyn, potrzebowali przeciętnie 3 tygodnie, aby przyzwyczaić się do nowej sytuacji. Na tej podstawie, Maltz sformułował wniosek, że każde przystosowywanie się do zmian (w tym też do nowych czynności) potrwa przynajmniej 21 dni. W rzeczywistości jest to bardziej skomplikowane. Wszystko zależy od trudności nawyku, który chcesz wyćwiczyć W badaniu opublikowanym w European Journal of Social Psychology , Phillippa Lally ujawnia, ile dni naprawdę potrzeba, aby rozwinąć nawyk. Podczas tego badania 96 osób badano przez 12 tygodni. Każda osoba mogła wybrać nawyk, który chciała rozwijać. Niektórzy zdecydowali się wypić butelkę wody podczas lunchu, inni biegać 15 minut przed kolacją. Z badania wynika, że wyrobienie nowego nawyku zajmuje od 18 do 254 dni. I że trwa średnio 66 dni, zanim stanie się automatyczny. W rzeczywistości czas trwania różni się znacznie w zależności od trudności nawyku. Na przykład wyrobienie nawyku picia wody zajmuje mniej czasu niż wyrobienie nawyku biegania przez 15 minut, co wydaje się całkiem logiczne. Nie ma więc sztywnych i szybkich reguł dotyczących czasu trwania nawyków. Nie wierz w 21-dniowy mit.
Dlaczego siła złych nawyków jest tak silna?
Nie łatwo jest zmiana nawyków, gdyż często nie jesteśmy gotowi poświęcić swojego komfortu i przyzwyczajenia dla hipotetycznego, a także czasem abstrakcyjnego rezultatu. Nawet jeśli narzekasz na swój zły nawyk ( typu palenie papierosów ), to zaczniesz z nim walczyć dopiero wtedy, gdy staniesz pod ścianą: zaczniesz chorować bądź czarne jak smoła płuca nie pozwolą Ci wejść po schodach na pierwsze piętro. I dopiero wtedy, gdy podejmujesz wyzwanie i powoli małymi krokami wypierasz zły nawyk, odkrywasz, że było warto. Potrzebny był jednak konkretny wyzwalacz- zapłon. Dlaczego tak ciężko jest nam zmobilizować się do zmiany nawyków? Według badacza Bruce’a Liptona nasza podświadomość kieruje nami i wskazuje nam, jak mamy postępować i reagować na wydarzenia z naszego życia. Krótko mówiąc jesteśmy wytworami naszych nawyków. Nawyki te nabyliśmy w bardzo młodym wieku, dzięki naszym rodzicom i środowisku, w którym się wychowaliśmy. A wszystko to zostało zapisane w naszej podświadomości. Zatem jesteśmy głęboko zaprogramowani i dlatego ciężko jest nam zmieniać nawyki. Łatwiej jest więc tworzyć dobre nawyki już od dziecka, niż je zmieniać, będąc dorosłym.
Destruktywne nawyki XXI wieku!
Dzięki postępowi medycyny w ostatnich dziesięcioleciach, poprawie warunków życia i diet , żyjemy znacznie dłużej niż nasi przodkowie. Jednak pewne nawyki w naszej codziennej rutynie mogą mieć negatywny wpływ na nasze życie: narkotyki, alkohol i palenie tytoniu. Są to wg WHO używki, które mają największe powiązanie z chorobami i śmiertelnością w XXI wieku.
Jak tworzyć nawyki u dzieci?
Nawyki, które należy zaszczepić dzieciom, mają fundamentalne znaczenie dla ich rozwoju. I ciężko jest je zamknąć w ścisłych ramach czasowych. Nawyki te tworzą się latami. Są to zachowania nabyte przez powtarzanie identycznych lub podobnych czynności. Według psychologii nawyk może obejmować zakres od gestu po zaspokojenie osobistych potrzeb. Nawyk jest istotnym elementem procesu uczenia się, za który odpowiedzialni są rodzice. Łatwiej jest zaszczepić nawyki dzieciom, jeśli wszyscy w domu postępują według tego samego wzorca zachowań. Zatem jeśli rodzice nie myją regularnie zębów, ciężko będzie im zaszczepić ten nawyk u dziecka. Mały człowiek to doskonały obserwator. Co może zabrzmieć paradoksalnie- nawyki pomagają dzieciom być niezależnymi. Dzięki nim mają więcej narzędzi do radzenia sobie w codziennym życiu. Zatem uwierz w ich potężną moc i wspieraj rozwój swojego dziecka!
Poznaj 8 nawyków, które powinieneś zaszczepić u swojego dziecka
1. Śniadanie- dlaczego takie ważne? Śniadanie to bez wątpienia najważniejszy posiłek dnia. Dziecko powinno jeść minimum trzy posiłki dziennie plus zdrowe przekąski, ale to śniadanie ma kluczowe znaczenie. Jeśli dziecko nie zje śniadania, organizm popada w metaboliczny letarg, przełącza się na „tryb oszczędzania energii” . Koncentracja staje się wtedy trudna i może pojawić się przedwczesne zmęczenie.
2. Nawyk czytania Czytanie wyostrza zmysły, pobudza wyobraźnię, stymuluje wymianę wiedzy, sprzyja koncentracji i empatii. Czytanie dzieciom książek powinno zacząć się już od kołyski, jeszcze zanim dziecko zacznie samo składać litery. Jeśli codziennie czytamy swoim pociechom, wtedy czują się one ważne i kochane. To doskonały bodziec, aby dziecko w starszym wieku chciało sięgnąć po książkę.
3. Wiem co jem Uczmy dziecko przestrzegania zdrowej diety od najmłodszych lat. Co więcej- kształtowanie nawyków żywieniowych rozpoczyna się już na etapie ciąży! Właściwy sposób żywienia kobiet w ciąży ma istotny wpływ na stan zdrowia matki i rozwijającego się organizmu dziecka przez tzw. programowanie żywieniowe. Jeszcze nienarodzone dziecko poznaje smaki żywności spożywanej przez matkę. Pierwsze doświadczenia smakowe zachodzą już w życiu płodowym i mają wpływ na późniejsze preferencje smakowe dzieci!
4. Mycie zębów Dobrze jest też przyzwyczaić dziecko do mycia zębów, gdy tylko pojawią się pierwsze ząbki. W ten sposób szczotkowanie stanie się częścią jego rutyny. Dodatkowo mycie zębów pobudzi jej dziąsła. Pamiętaj, próchnica we wczesnym dzieciństwie występuje przed ukończeniem 5 roku życia i może wpływać nie tylko na mleczne zęby dziecka, lecz także stałe. Kiedy dziecko je lub pije, cząsteczki jedzenia przyklejają się do jego zębów. Bakterie gnilne przekształcają cukier w tych cząsteczkach w kwasy. To właśnie te kwasy atakują szkliwo zębów. Dlatego nawyk dbania o higienę jamy ustnej należy kształtować od najmłodszych lat. W sklepach jest bardzo duży wybór szczoteczek do zębów, które uczą czasu mycia zębów, bawiąc. Przykładem takich szczoteczek do zębów jest linia Dr Scott, która pomaga wdrożyć zdrowe nawyki poprzez zabawę:
https://domowelaboratorium.pl/pol_m_Higiena-jamy-ustnej_Szczoteczki-dla-dzieci-563.html
5. Siła snu Dzieci w wieku od 3 do 5 lat potrzebują od 10 do 13 godzin snu dziennie. Od 6 do 13 lat muszą spać od 9 do 11 godzin dziennie. Jeśli nie wysypiają się, ich dzienna wydajność spada, mogą mieć trudności z jasnym myśleniem i podejmowaniem decyzji. Wieczorne wyciszenie jest bardzo istotne w kształtowaniu komfortowego snu.
6. Limity w korzystaniu z urządzeń typu smartfon, komputer, TV . Dzieci poniżej drugiego roku życia zdecydowanie nie powinny korzystać z mediów elektronicznych. Konsekwencje częstego posługiwania się tabletem czy korzystania z komputera lub oglądania telewizora mogą być widoczne od razu lub nieść ze sobą zagrożenie na przyszłość. Jednak żyjemy w świecie mocno zdigitalizowanym. Ograniczaj czas korzystania z urządzeń, korzystaj z opcji kontroli rodzicielskiej.
7. Aktywności rozwijające. Zapisuj swoją pociechę od najmłodszych lat na zajęcia rozwijające. Na przykład: rysunek, taniec, sztuki walki, pływanie czy nauka języka obcego. Jeśli Twój maluch nie czuje się dobrze w sporcie, możesz spróbować lekcji szachów, gry na pianinie lub malarstwa. Niech rozwój towarzyszy dziecku od najmłodszych lat. Ukształtuj nawyk potrzeby rozwijania.
8. Mycie rąk. Banalne mycie rąk bardzo często nie jest nawykiem nawet u dorosłych . Wiesz doskonale, że, ta czynność zapobiega zakażeniom i zapewni Twojemu dziecku zdrowie. Jak pokazują dotychczasowe wyniki badań, u dorosłych z higieną, i nie tylko rąk, bywa różnie, co jest konsekwencją braku nabycia odpowiednich nawyków w młodym wieku. Warto wspólnie z maluchem myć ręce, aby nie tylko pokazać jak się to robi, lecz także zamienić ten rytuał w dobrą zabawę. wykonywać tę czynność wspólnie z maluchem, aby pokazać mu, jak to się robi. Łatwiej dziecku będzie nabyć nawyk, jeśli nauka przebiega w cieplej, wesołej atmosferze. Obecne czasy w wielu domach bardzo usprawniło nawyk mycia rąk ze względu na obawę przed zakażeniem Covid, a przecież ta sama zasada dotyczy innych chorób przenoszonych tą samą drogą. W tym przypadku wzmocnieniu nawyku mycia towarzyszył lęk przed zachorowaniem. A wiadomo, że nawyki najlepiej wzmacniać pozytywnie np. właśnie poprzez zabawę.
Nie zniechęcaj się
Nawyki leżą u podstaw naszego codziennego życia. W pracy, z rodziną, z przyjaciółmi, w czasie wolnym czy w domu to one pozwalają nam poprawnie funkcjonować. Jeśli masz trudności ze zmianą nawyku bądź nabyciem nowego, nie zniechęcaj się! Niektóre nawyki mogą radykalnie zmienić Twoje życie i dlatego warto poświecić im więcej czasu!