Profil lipidowy - badanie poziomu cholesterolu, frakcji HDL i LDL oraz triglicerydów
Profil lipidowy to badanie, które pozwala oznaczyć stężenie cholesterolu, frakcji cholesterolowych LDL i HDL oraz triglicerydów we krwi. Lekarze zalecają wykonywać je systematycznie – to skuteczna profilaktyka miażdżycy, chorobą wieńcowej, zawału serca i udaru mózgu.
Profil lipidowy – ważne badanie
Profil lipidowy to badanie, które jest znacznie dokładniejsze od badania podstawowego, czyli oznaczania stężenia cholesterolu całkowitego. W tym wypadku określa się też inne wartości: poziom frakcji cholesterolowych LDL i HDL oraz triglicerydów. Na podstawie wyników lekarz poznaje szczegółowy „obraz” gospodarki tłuszczowej Twojego organizmu. To ona wywiera bezpośredni wpływ na kondycję układu krążenia. W ramach profilaktyki chorób serca i naczyń krwionośnych zaleca się wykonywać badanie regularnie. Jak często? Powinien ustalić to lekarz, który weźmie pod uwagę stan zdrowia, wiek i wiele innych czynników. Jednak po raz pierwszy profil lipidowy (lipidogram) warto zbadać już po 20 roku życia.1
Cholesterol i jego frakcje
Wartość cholesterolu całkowitego określa całkowity poziom tego lipidu w organizmie. Obejmuje, więc cholesterol, który przyjmujesz z pożywieniem oraz cholesterol wytwarzany przez wątrobę. Stężenie cholesterolu całkowitego zależy od jego frakcji: LDL („złej”), HDL („dobrej”) oraz triglicerydów.
Cholesterol jest związkiem chemicznym zaliczanym do lipidów, a dokładniej do steroli. Choć lipid ten nie cieszy się dobrą opinią, pewne jego ilości są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pełni wiele ważnych ról, np. uczestniczy w produkcji witaminy D, hormonów płciowych, hormonów nadnerczowych i kwasów żółciowych. Jego nadmiar może być jednak niebezpieczny. Szczególnie niekorzystny wpływ na zdrowie wywierają frakcje miażdżycowe LDL, które prowadzą do odkładania cholesterolu w naczyniach krwionośnych, a w konsekwencji – do tworzenia blaszek miażdżycowych. Z kolei pożyteczna frakcja HDL działa odwrotnie: bierze udział w usuwaniu nadmiaru tego lipidu z komórek, a więc zapobiega rozwojowi miażdżycy.2
Podwyższony poziom cholesterolu trudno zauważyć – możesz nie odczuwać żadnych dolegliwości lub tylko nieznaczne objawy, które łatwo zbagatelizować. Jeśli chciałabyś szybko sprawdzić, czy poziom tego lipidu we krwi jest prawidłowy, sięgnij po domowy test na cholesterol pod nazwą Cholesterol TEST. Dzięki niemu dowiesz się, czy w Twoim organizmie dzieje się coś niepokojącego i będziesz mogła zareagować na czas. Nieprawidłowy wynik wymaga konsultacji lekarskiej. Jeśli nieprawidłowy poziom cholesterolu zostanie wykryty odpowiednio wcześnie, zwykle zaleca się tylko zmianę diety i większą aktywność fizyczną każdego dnia. Ale w niektórych przypadkach, by uregulować stężenie cholesterolu, konieczne jest zażywanie leków.
Triglicerydy. Profil lipidowy – normy
Triglicerydy są głównym źródłem energii, to tzw. tłuszcze obojętne, a konkretnie – estry glicerolu i kwasów tłuszczowych, które gromadą się w organizmie pod postacią tkanki tłuszczowej. W niedużych ilościach produkuje je wątroba, ale ich poziom we krwi w znacznym stopniu zależy od diety. Nadmiar triglicerydów nie służy zdrowiu – podobnie jak frakcja cholesterolu LDL zwiększa ryzyko rozwoju schorzeń sercowo-naczyniowych.3 Jednak i one (w umiarkowanych ilościach) są potrzebne: zapobiegają odwodnieniu i wychłodzeniu organizmu.
Znasz normy cholesterolu we krwi? Wartości cholesterolu całkowitego powinny mieścić się w przedziale 114– 200 mg/dl. Stężenie frakcji LDL powinna być niższa niż 100 mg/dl, a triglicerydów – niższa niż 150 mg/dl. Poziom frakcji HDL u kobiet powinien wynosić więcej niż 50 mg/dl, a u mężczyzn – więcej niż 40 mg/dl.4
Badaj cholesterol profilaktycznie!
Profil lipidowy to ważne i dokładne badanie, które określa gospodarkę lipidową Twojego organizmu. Wykonuj je systematycznie – w ten sposób zapobiegniesz groźnym chorobom układu krążenia. Pierwszy raz powinnaś zbadać się już po 20. roku życia.
1. Medycyna Praktyczna, http://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/103924,cholesterol-i-triglicerydy-panel-lipidowy, dostęp: 9.09.2016
2. Medycyna Praktyczna, http://dieta.mp.pl/diety/diety_w_chorobach/88067,dieta-w-hipercholesterolemii-zdrowe-odzywianie-pacjentow-ze-zwiekszonym-stezeniem-cholesterolu-calkowitego, dostęp: 9.09.2016
3. Medycyna Praktyczna, http://dieta.mp.pl/zasady/117035,cholesterol, dostęp: 9.09.2016
4. Medycyna Praktyczna, http://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/103924,cholesterol-i-triglicerydy-panel-lipidowy, dostęp: 9.09.2016