Problemy z prostatą

Co to jest PSA?
    PSA jest skrótem od angielskiej nazwy "Prostate Specific Antigen" i oznacza antygen swoisty dla prostaty. Antygen jest produkowany przez komórki gruczołów stercza (prostaty) i powoduje upłynnienie nasienia. U zdrowych mężczyzn PSA przedostaje się do krwi w ilościach śladowych (od 0 ng/ml do 4 ng/ml), a zwiększona wartość antygenu oznacza stopień zaawansowania choroby, od łagodnego przerostu gruczołu krokowego przez zapalenie, aż po nowotwór.     

Skąd się biorą zaburzenia czynności prostaty? 
  Nieznane są dokładne i jednoznaczne powody powstawania gruczolaka stercza, choć naukowcy coraz częściej winą za jego rozwój obarczają męskie hormony. U niektórych mężczyzn prostata rośnie wolno, natomiast u innych w ciągu kilku lat rozwija się nowotwór. Podejrzewa się, że za rozwój choroby może być odpowiedzialna grupa krwi, choroba wieńcowa, celibat, nadciśnienie, nadużywanie alkoholu, palenie i zanieczyszczone środowisko.   

Kto jest najbardziej narażony na dolegliwości prostaty?
  Badanie przesiewowe w kierunku PSA dotyczy mężczyzn między 50. a 75. rokiem życia - jest zalecane, co roku u mężczyzn po 50. roku życia. Rak prostaty jest w dużej mierze uwarunkowany genetycznie i może być dziedziczony. Panowie, których krewni chorowali, powinni być szczególnie czujni i już po czterdziestce zacząć się badać. Specjaliści są zdania, że przerost stercza występuje u 60% wszystkich mężczyzn po sześćdziesiątym roku życia, a ponad 95% mężczyzn powyżej 80. roku życia cierpi na związane z nimi dolegliwości. Wbrew powszechnej niechęci panów do wizyty u lekarza, leczenie zaburzeń prostaty zawsze wymaga konsultacji urologa. Sama farmakoterapia nie wystarcza i najczęściej zalecane jest leczenie operacyjne, które nie upośledza w żaden sposób funkcji seksualnych, ani potencji.    

Gdzie znajduje się gruczoł prostaty?
  Prostata znajduje się tuż pod pęcherzem i otacza cewkę moczową. Gdy jest dojrzała, ma 3-3,5 cm szerokości i może ważyć 15-20 g, zależnie od budowy mężczyzny. Do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania prostata potrzebuje hormonu wytwarzanego przez jądra, czyli testosteronu. Sama prostata produkuje płyn, który zawiera glukozę - substancję odżywiającą i chroniącą plemniki. A więc stercz odpowiada, za jakość nasienia, a tym samym - za męską płodność. Około 45-50 roku życia (w okresie andropauzy) w męskim organizmie zaczyna się cykl zmian hormonalnych. Prawdopodobnie pod ich wpływem gruczoł krokowy zaczyna się znów powiększać.   

Czy przerost prostaty jest chorobą śmiertelną?
Sam przerost prostaty nie powoduje śmierci, chyba, że wiąże się z chorobą nowotworową i w takim przypadku może mieć to miejsce, jeśli choroba jest zbyt późno wykryta. Przerost prostaty jest charakterystyczny dla dojrzałych mężczyzn. Na prostatę choruje połowa mężczyzn po 50 roku życia, 75 proc. po osiemdziesiątce i 90 proc. po dziewięćdziesiątce.   

Jakie są objawy przerostu prostaty?
Przerost prostaty następuje powoli i mężczyźni nie zawsze zdają sobie sprawę, że taki proces zachodzi. Powiększająca się prostata coraz silniej zaciska się wokół cewki moczowej i zaczynają się kłopoty z oddawaniem moczu. W miarę jak stan się pogłębia, samo rozpoczęcie oddawania moczu staje się coraz trudniejsze, a pod koniec jego wypływ po prostu się urywa. Pozostaje uczucie silnego dyskomfortu. Ponadto przerost prostaty może upośledzać funkcje seksualne i zaburzać erekcję.   

Dlaczego prostata jest tematem wstydliwym i unikanym przez mężczyzn?
To dobre pytanie. Mężczyźni wstydzą się rozmawiać o swoich problemach z prostatą nawet z lekarzem. To błąd. Im wcześniej choroba zostanie rozpoznana, tym skuteczniejsze będzie leczenie. Niewielu mężczyzn wie, co może zapowiadać chorobę. Każda nieprawidłowość związana z oddawaniem moczu powinna skłonić do wizyty u urologa. Jeśli mężczyzna zaniecha kontroli, a prostata będzie się w niekontrolowany sposób rozrastać najprawdopodobniej rozwinie się nowotwór.    

Jak powstaje rak prostaty?  
Rak rozwijający się w sterczu nazywany jest pierwotnym. Oznacza to, że wywodzi się z tkanki gruczołu krokowego i nie jest przerzutem komórek rakowych z nowotworu znajdującego się w innym organie. Oznacza to również, że może być całkowicie usunięty wraz z gruczołem, zanim zaatakuje inne narządu lub kości. Wcześnie wykryty daje szansę na całkowite wyleczenie.