Inhalacje a alergie. Dlaczego w sezonie na alergie warto się inhalować.

Jeśli odczuwasz takie objawy jak katar, kichanie, drapanie w gardle czy łzawienie oczu, może to oznaczać, że masz alergię. Objawami mogą też być wysypka i stany zapalne. Często jest to uczulenie na pyłki roślin. Sezon pylenia i uczuleń na pyłki znacznie utrudnia nasze funkcjonowanie. Co robić, by zniwelować objawy alergii i poprawić komfort życia?

Co to jest alergia i jakie są jej rodzaje? 

Już ponad 40 proc. społeczeństwa w Polsce walczy z różnymi alergiami, a liczba chorujących cały czas rośnie. To plaga XXI wieku – może pojawić się w każdym wieku i o każdym czasie. Do ich rozwoju przyczynia się m.in. większe zanieczyszczenie środowiska, wysoka higienizacja życia czy wysoko przetworzona żywność. Alergia to nadwrażliwość organizmu na kontakt z alergenem, który wywołuje patologiczną reakcję organizmu. Jest to stan, w którym nasz układ odpornościowy reaguje w sposób nieprawidłowy na substancję dla organizmu pozornie niegroźną. Może ona jednak okazać się tzw. alergenem i u niektórych organizmów wywołać reakcję alergiczną. Układ odpornościowy nie potrafi wtedy sam pokonać wirusów czy bakterii i wywołuje reakcje alergiczne. W przypadku podejrzenia albo rozpoznania alergii oddechowych trzeba zgłosić się do lekarza, który zleci badania i ustali, co wywołuje reakcje alergiczne. Warto wykonać testy alergiczne, by wiedzieć, co nas uczula.

Najpowszechniejsze rodzaje alergii 

Alergię dzielimy na cztery podstawowe rodzaje – wyróżniamy alergię pokarmową, wziewną, kontaktową oraz alergię na jad. 

Alergie oddechowe 

Alergenami są najczęściej pyłki roślin, kurz, roztocza, pierze ptaków, zarodniki grzybów czy pleśni lub sierść zwierząt. Wtedy alergia ma pochodzenie naturalne. Mogą jednak pochodzić także z zanieczyszczonego powietrza – głównie smogu. Do objawów należą astma, zapalenie zatok, katar lub zapaleniem oskrzeli. Jeśli uczulają alergeny związane z pyłkami roślinnymi, to problemy nasilają się wiosną i latem. Kłopoty oddechowe związane z zanieczyszczeniami powietrza są najsilniejsze zimą. Alergia wziewna może być dolegliwością całoroczną – wtedy alergenem mogą być na przykład roztocza kurzu domowego czy sierść zwierząt. Może też mieć charakter sezonowy – wywołują ją m.in. pyłki traw, drzew czy zarodniki grzybów pleśniowych. Powodują one katar, ataki kichania, swędzenie nosa i oczu. U niektórych osób pojawiają się też zmiany skórne – pokrzywka czy atopowe zapalenie skóry (AZS). 

Czy wiesz, że pyłki roślin to także składnik kurzu domowego? Są one bardzo lekkie i drobne. Nie jest możliwe, by zapobiec przedostawaniu się ich do domów czy biur. Przenoszą się nawet na nas – na kurtkach, skórze czy na włosach – oraz na naszych domowych pupilach. Walka z pyłkami jest nierówna, ale warto się ich pozbywać. Usunięcie alergenów z otoczenia to lepsza wydolność oddechowa, lepsze samopoczucie i nastrój, większa aktywność w pracy czy szkole, mniej stosowanych leków, większe możliwości podczas uprawiania sportu.

Inhalacje pomogą oczyścić drogi oddechowe, co jest podstawą, by zapobiec nieżytom nosa i alergiom. Nieżyt nosa bardzo utrudnia oddychanie, dlatego podczas alergii warto regularnie stosować terapię inhalacyjną. W czasie gdy alergeny silnie działają na organizm, osłabiają go, powodując spadek oporności. W okresie gdy dokucza alergia łatwiej o infekcje, zwłaszcza górnych dróg oddechowych. Inhalacje pomogą także w tym przypadku – przy zapaleniu zatok, oskrzeli, tchawicy czy krtani. Często w inhalatorach stosuje się sól fizjologiczną. Dzięki niej można rozrzedzić wydzielinę, co ułatwia oddychanie i zmniejsza dolegliwości bólowe.

Inne sprawdzone sposoby na pyłki 

• Częste sprzątanie. 

Kluczowe jest codzienne ścieranie kurzu z różnych powierzchni – z mebli, ale też z kaloryferów. To bardzo ważne przede wszystkim w zimie, czyli w sezonie grzewczym. Z roztoczami kurzu domowego rozprawi się odkurzacz z systemem filtracji. Jednym ze sposobów na usunięcie części pyłków jest też zmiana odzieży oraz obuwia po wejściu do domu. W ten sposób prawdopodobieństwo, że pyłki rozprzestrzenią się jest mniejsze.

• Nawilżacze powietrza.

Suche i zanieczyszczone powietrze w domu jest jedną z przyczyn naszej podatności na infekcje. Błona śluzowa nosa wysycha w takich warunkach bardzo szybko, a jej odporność na różne infekcje gwałtownie spada. Rozwiązaniem będą nawilżacze powietrza. Z kolei wydajne oczyszczacze powietrza, wyposażone w filtr wyłapujący bakterie, alergeny, pyłki czy zarodniki pleśni będą dużym wsparciem w walce z alergią.

• Leki.

W tej grupie są leki przeciwalergiczne na receptę (m.in. tabletki sterydowe), ale także krople do oczu na alergię, płyny odczulające, maści i żele. Leki ustne przeciwhistaminowe sprawdzą się przy wysypce, pokrzywce, katarze czy zapaleniu spojówek. Można je stosować długotrwale lub doraźnie. Duże nasilenie objawów przy wysokim stężeniu uczulających pyłków w regionie może wskazywać na niewystarczającą skuteczność wybranego leczenia.  

• Immunoterapia.

Na walkę z objawami alergii opracowano też zastrzyki alergenowe. Immunoterapia przyzwyczaja organizm do alergenów, a dodatkowo łagodzi reakcję organizmu, blokuje wyrzut histaminy i wystąpienie nowych objawów.

Kalendarz pylenia 

Kalendarz pylenia roślin to cenna pomoc dla alergika. Można w nim sprawdzić, kiedy pylą konkretne gatunki drzew. Każdy z nich pyli w innym czasie – warto sprawdzać, kiedy można spodziewać się najwyższych stężeń pyłków w powietrzu. Alergia na pyłki traw czy drzew są częste. Wiele osób, gdy zaczyna odczuwać objawy, zastanawia się, co aktualnie pyli. Warto przygotować się do sezonu alergicznego. Lekarstwa przeciwko alergii wziewnej należy zacząć przyjmować wcześniej, nim jeszcze dojdzie do reakcji alergicznej. Warto pamiętać, że dokładne rozpoczęcie i zakończenie pylenia może być nieco odmienne w każdym roku, w zależności od pogody. Sezon alergiczny w Polsce różni się też w zależności od regionu. 

Pyłki trawy i zbóż.

W Polsce pyłki traw są najczęstszą przyczyną alergii sezonowej. Wywołują objawy alergii od początku maja do połowy września. Wyjątkowo silne są one zwykle w czerwcu i lipcu, gdyż w tym okresie ich pylenie jest bardzo intensywne. Najczęściej uczulają tymotka łąkowa, mietlica pospolita, kostrzewa czerwona, kupkówka pospolita, wyczyniec łąkowy, wiechlina łąkowa i tomka wonna. Często uczulają też trawy uprawne – pszenica, owies, jęczmień, żyto, proso, ryż, sorgo, kukurydza, a nawet bambus i trzcina cukrowa[2]. Co ciekawe, astma pyłkowa może dotyczyć nawet około 20 proc. naszego społeczeństwa.

Pyłki drzew.

Przyczyną alergii są zwykle lipa, brzoza i leszczyna, czasami dąb, olsza, buk i topola. Najwcześniej obecne w powietrzu są alergeny pyłku leszczyny – przełom jesieni i zimy. Pyłki olszy krążą w powietrzu w marcu, brzozy i topoli mogą dokuczać w kwietniu, a dębu w maju. Pylenie drzew trwa zwykle kilka tygodni.

Pyłki grzybów i pleśni.

Alergeny pleśni i grzybów pojawiają się w powietrzu w kwietniu i są mniej więcej do końca grudnia. Ich wyjątkowo wysokie stężenie przypada w sierpniu oraz wrześniu. Osoby uczulone powinny unikać terenów leśnych. W szczególności po okresach deszczowych.

Pyłki chwastów.

Pyłek bylicy dokucza alergikom w okresie letnim, przede wszystkim na przełomie lipca i sierpnia. Bylica rośnie przy drogach i na placach budowy, w sadach, na polach i pastwiskach. Wśród innych alergenów są babka płesznik, babka lancetowata, pokrzywa, szczaw i komosa. Kalendarze i mapy pyleń pozwalają na lepszą kontrolę objawów choroby oraz pomogą zadbać o zdrowie i dobre samopoczucie.