Helicobacter pylori - objawy skórne zakażenia bakterią

Zakażenie Helicobacter pylori zwykle przebiega bezobjawowo, ale w pewnych przypadkach prowadzi do rozwoju chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego. U niektórych pacjentów wiąże się z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, czasem przyczynia się nawet do raka żołądka. Ale okazuje się, że odpowiada nie tylko za dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Od niedawna tajemniczą bakterię łączy się z objawami pozajelitowymi, w tym ze zmianami skórnymi.

Helicobacter pylori – jakie objawy wywołuje?

Helicobacter pylori to bakteria gram-ujemna, która kolonizuje żołądek ponad połowy ludzkiej populacji¹. Najczęściej zakażenie nie wywołuje żadnych dolegliwości. Co prawda, może wiązać się z tzw. fenotypem łagodnego zapalenia błony śluzowej żołądka, ale nie prowadzi do dużych zmian w wydzielaniu kwasu solnego ani do stanów chorobowych². Jeśli objawy infekcji wystąpią, na ogół dotyczą przewodu pokarmowego. Pacjenci cierpią z powodu zapalenia błony śluzowej żołądka, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, rośnie też ryzyko rozwoju nowotworów żołądka (w tym chłoniaków)³.

Najnowsze badania wskazują na związki Helicobacter pylori z innymi chorobami, np. astmą, przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, udarem mózgu. Objawy pozajelitowe, za które może odpowiadać bakteria, obejmują również skórę. Okazuje się, że zakażeniu znacznie częściej ulegają pacjenci z nawracającymi pokrzywkami i atopowym zapaleniem skóry niż osoby, które nie zmagają się z tymi problemami. Przypuszcza się, że Helicobacter pylori wpływa m.in. na przebieg choroby Raynauda, niektórych plamic hiperergicznych (zespół Schonleina-Henocha) i świerzbiączki guzkowej (prurigo nodularis). Co ciekawe, wyleczenie infekcji często prowadzi do złagodzenia, a nawet ustąpienia dolegliwości.⁴

Helicobacter pylori a trądzik różowaty i inne choroby

Uważa się, że Helicobacter pylori uczestniczy w rozwoju trądziku różowatego. Do tej pory nie wyjaśniono całkowicie przyczyn choroby, ale podejrzewano przede wszystkim czynniki genetyczne i nieprawidłową odpowiedź układu odpornościowego. I choć Helicobacter pylori wykryto u wielu osób z trądzikiem różowatym (aż u 89 proc. badanych)⁵, wciąż nie udowodniono jej udziału w procesie chorobowym. Dlaczego? Ponieważ u szeregu pacjentów zainfekowanych bakterią nie zaobserwowano żadnych symptomów trądziku różowatego.

Naukowcy kontynuują badania nad wpływem mikroorganizmu na różnorodne procesy chorobowe. Pojawiają się hipotezy, które łączą bakterię Helicobacter pylori z chorobą wieńcową, zawałem serca, a nawet migreną. Jednak ich wyniki nadal nie są przekonujące⁶.

Zakażenia Helicobacter pylori – jak je leczyć?

Leczenie zakażenia Helicobacter pylori polega na całkowitym usunięciu bakterii zagnieżdżonej w błonie śluzowej żołądka (tzw. eradykacji). Do terapii zwykle włącza się dwa antybiotyki (amoksycylinę i metronidazol) z inhibitorem pompy protonowej. Leki należy przyjmować przez 10 do 14 dni, 2 razy na dobę. W przypadku niepowodzenia kuracji podaje się inny zestaw antybiotyków (na ogół tetracyklinę i metronidazol oraz amoksycylinę i lewofloksacynę).⁷

Profilaktyka zakażenia Helicobacter polega na przestrzeganiu zasad higieny jamy ustnej i higieny ogólnej. Należy często myć ręce – co najmniej pół minuty ciepłą wodą z mydłem i pamiętać o regularnych kontrolach stomatologicznych. Choroby zębów (w tym próchnica) sprzyjają nawrotom objawów infekcji.

Nie odkryto jeszcze szczepionki, która chroniłaby przed zakażeniem Helicobacter pylori, ale badania nad nią wciąż trwają.

1. Postępu Higieny i Medycyny Doświadczalnej, http://www.phmd.pl/fulltxthtml.php?ICID=979396

2. Czytelnia Medyczna, http://www.czytelniamedyczna.pl/3084,nowe-zasady-leczenia-infekcji-helicobacter-pylori-1.html

3. Medycyna Praktyczna, http://gastrologia.mp.pl/choroby/zoladek/80640,eradykacja-helicobacter-pylori

4. Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, http://www.imp.lodz.pl/upload/oficyna/artykuly/pdf/full/Der8-04m-02.pdf

5. Jw.

6. Malfertheiner P., Megraud F., O'Morain C., Bazzoli F., El-Omar E., Graham D., Hunt R., Rokkas T., Vakil N., Kuipers EJ., Current concepts in the management of Helicobacter pylori infection: the Maastricht III Consensus Report, Gut 6 (56), June 2007, s. 772-781

7. Medycyna Praktyczna, jw.